ارزیابی آسیب پذیری بافت فرسوده شهر مرودشت در برابر زلزله با استفاده از (ahp) و (gis)

Authors

مجتبی زارع

دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران محمدرضا رضایی

استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران عنایت اله رحیمی

دانشجوی دکتری شهرسازی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران

abstract

شهر زیستگاه متراکم انسانی است که به دلیل حضور انسان، نیازمند امنیت و ایمنی در همه ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... است. موقعیت جغرافیایی شهر مرودشت به گونه ای است که هم از نظر توپوگرافی و هم از نظر زمین شناسی درونی زمین، خطر وقوع زلزله این شهر را تهدید می نماید. وجود گسل های درونی زمین در منطقه مرودشت و اطراف آن، سابقه فعالیت این گسل ها، دوره بازگشت زلزله و پهنه بندی خطر لزره ای در کنار بافت فرسوده، وسعت، نوع و میزان فرسودگی، امکان تخریب پذیری بالا و. .. از مهمترین تهدیدات برای این شهر است. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی / تحلیلی و بر اساس هدف پژوهش کاربردی است. ابزار مورد استفاده در این تحقیق پرسشنامه، مشاهده، مصاحبه با ساکنین و استفاده از کتب و مقالات است. در این پژوهش ابتدا با توجه به شرایط ویژه بافت فرسوده شهر مرودشت و همچنین پس از بررسی و مطالعات تحقیقات پیشین تعداد 9 شاخص از قبیل جنس سازه، قدمت بنا، کیفیت ساختمانها، عرض معابر، تراکم جمعیت، فاصله از آتشنشانی، دسترسی به فضای باز و نزدیکی به مراکز درمانی تعریف شد و برای هریک از شاخص ها، زیر شاخص هایی در نظر گرفته شده است و سپس به تدوین و توزیع 30 پرسشنامه بین کارشناسان و متخصصان شهر پرداخته شد و پس از آن به وزن دهی و اولویت بندی شاخص ها با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (ahp) و نرم افزار (expert choict) پرداخته می شود. و در انتها با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(gis)، نقشه های آسیب پذیری بافت فرسوده مرودشت تهیه می شود. نتایج تحقیق نشانگر این است که در بین شاخص های مورد بررسی، شاخص کیفیت ساختمانها با وزن 0.328 دارای بالاترین وزن نهایی و شاخص فاصله از آتش نشانی با وزن 0.017 کمترین وزن نهایی را دارند و با توجه به نقشه نهایی آسیب پذیری مشاهده می گردد که توزیع مناطق با آسیب پذیری بالا حدود 32 درصد از مساحت بافت را در بر گرفته است، 31 درصد از بافت دارای آسیب پذیری متوسط و بقیه مساحت بافت را فضاهای دارای آسیب پذیری کم به خود اختصاص داده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی آسیب پذیری بافت فرسوده شهر مرودشت در برابر زلزله با استفاده از (AHP) و (GIS)

شهر زیستگاه متراکم انسانی است که به دلیل حضور انسان، نیازمند امنیت و ایمنی در همه ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... است. موقعیت جغرافیایی شهر مرودشت به گونه‌ای است که هم از نظر توپوگرافی و هم از نظر زمین شناسی درونی زمین، خطر وقوع زلزله این شهر را تهدید می‌نماید. وجود گسل‌های درونی زمین در منطقه مرودشت و اطراف آن، سابقه فعالیت این گسل‌ها، دوره بازگشت زلزله و پهنه‌بندی خطر لزره‌ای در ...

full text

تحلیل و ارزیابی آسیب پذیری بافت فرسوده و ناپایدار شهر بجنورد در برابر زلزله

امروزه در پی تغییرات سریع شهرها، بخشی از بافت­های شهری به علت فرسودگی و ناکارآمدی نتوانسته­اند ارتباطی مناسب با محیط خود و خدمات­دهی به بهره­برداران برقرار کنند. به‌عنوان قلمرو موردپژوهش بافت فرسوده شهر بجنورد به‌این‌علت که  بخش قابل‌توجهی از مشکلات شهر بجنورد در این بافت نمود عینی یافته است و به دلیل گستردگی بیش‌ازحد بافت فرسوده و روند فرسودگی شدید در آن موردپژوهش قرار گرفت. این پژوهش از نظر ر...

full text

ارزیابی gis مبنای آسیب پذیری مساکن شهری در برابر زلزله با استفاده از ahp (مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر میناب)

گسلهای بزرگ و فعال واقع در شرق شهر میناب از مهمترین عوامل تکتونیکی منطقه محسوب میشوند که در سال های گذشته زلزله های متعدد و شدیدی را به وجود آورده است و فعالیت آنها در آینده ممکن است خسارات سنگینی را به بار آورد. لذا شهر میناب و بویژه بافت فرسوده آن از ریسک پذیری بالایی در مقابل زلزله برخوردار است. در تحقیق حاضر، با تلفیق gis و ahp و معرفی شاخص های آسیب پذیری، به بررسی وضعیت کنونی بافت فرسوده ش...

تحلیل ناپایداری بافت های شهری و پهنه بندی میزان آسیب پذیری در برابر زلزله با استفاده از GIS&AHP ، نمونه موردی: بخشی از هسته مرکزی شهر سنندج

شهر سنندج در گذشته دور براساس مقتضیات معماری و اقلیم و تا اندازه ای ضروریات اقتصادی- اجتماعی تکوین یافته و به مقاوم سازی آن توجه نشده است. ریزدانگی قطعات، استفاده از مصالح نامرغوب در ساخت ابنیه، فرسوده بودن اغلب ساختمان ها و کمبود فضاهای عمومی و کمبود سرانه فضای سبز، عرض کم معابر و پیچ د رپیچ بودن آن ها و عدم رعایت اصول فنی و شهرسازی و آیین نامه 2800 در خصوص این بافت، سبب آسیب پذیری بالای این ب...

full text

بررسی آسیب پذیری شبکه های ارتباطی شهرها در برابر زلزله با استفاده از روش IHWPو GIS (مطالعه موردی: بافت فرسوده قدیمی شهر سنندج)

تجزیه و تحلیل چگونگی رفتار عناصر شهری در زمان زلزله و بعد از آن، اهمیت زیادی در مدیریت بحران دارد. در این میان، تجزیه و تحلیل آسیب‌پذیری شبکه‌های ارتباطی به دلیل نقش گسترده‌ای که در طول چرخه مدیریت بحران و به‌ویژه در مرحله امدادرسانی دارد، از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف اصلی این پژوهش این است که پس از شناسایی شاخص‌های موثر در آسیب‌پذیری شبکه‌های ارتباطی، وضعیت بافت فرسوده قدیمی شهر سنندج را ب...

full text

ارزیابی آسیب پذیری بافت تاریخی شهرها در برابر زلزله با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)

وجود شهرهای با قدمت زیاد و مشکلات مربوط به شهرسازی بی‌برنامه و گسترش بافت‌های فرسوده‌ی شهری باعث شده است تا خطر زمین‌لرزه و تخریب‌های ناشی از آن بسیاری از شهرهای کشور ما را نیز تهدید کند. اما آنچه اهمیت این تهدید را در مورد بافت‌های تاریخی دو چندان می‌کند، از یک‌سو ارزش‌ این بافت‌ها به‌عنوان سرمایه‌ای ملی و از سویی دیگر مشکلات و نارسایی‌هایی است که به دلایل گوناگون در زمینه‌های کالبدی، اجتماعی ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش و برنامه ریزی شهری

جلد ۷، شماره ۲۶، صفحات ۷۵-۹۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023